Zowel ProRail als de bewoners van de laan van Alverna zijn van plan om ‘hun’ wegen af te sluiten zodra de spoorwegovergang voor 1 augustus weer open gaat. ProRail wil een afsluiting creëren op de parallelweg langs de spoorbaan richting station. De bewoners op hun beurt willen de laan van Alverna waaraan ze wonen vlak over het spoor afsluiten. Dan zou een bizarre situatie ontstaan: wandelaars en fietsers kunnen het spoor oversteken vanaf de Leidsevaart, maar kunnen vervolgens geen kant op.
Bovendien heeft ProRail opnieuw een kort geding aangevraagd om onder de last tot dwangsom door de gemeente uit te komen. “Wij willen nog steeds niet dat de overgang opengaat, vanwege de veiligheid”, aldus een woordvoerster van ProRail, die aangeeft dat de spoorbeheerder er voor kiest op “meerdere borden te schaken”.
De gemeente Heemstede is voorlopig van plan af te wachten totdat de raad eind september weer in de gelegenheid is zich uit te spreken. Alleen de raad namelijk kan besluiten dat de parallelweg openbaar is, waarna het college kan optreden tegen ProRail en het bedrijf opdragen de ontsluiting ongedaan maken.
‘Zolang het echt niet moet, doen we het niet’
Even leek er duidelijkheid te komen in de langslepende kwestie van de overgang Alverna. College en raad besloten dat de overweg uiterlijk 1 augustus weer open moest op last van een fikse dwangsom. ProRail gaf vervolgens aan dat zij draaihekken zou plaatsen. Eind juni liet de spoorbeheerder aan de gemeente weten dat zij de parallelweg wil afsluiten – behalve voor de bewoners van de Laan van Alverna voor wie de weg na de afsluiting is aangelegd. ProRail had al eerder aangegeven dat zij niet zit te wachten op andere dan recreatieve gebruikers van de overweg vanwege de veiligheid.
En begin juli dus heeft ProRail opnieuw voor een juridische zet gekozen. “Wij als ProRail hebben te maken met allerlei wetgeving omtrent veiligheid op het spoor. Met het oog daarop vinden wij dus nog steeds dat de overgang niet open moet. Vandaar het kort geding. En draaihekken plaatsen dus alleen als het niet anders kan. Zolang het echt niet moet, doen we het niet”.
De gemeente vindt echter dat ProRail niet tot afsluiting van de parallelweg kan overgaan. Zij wijst op de projectovereenkomst van oktober 2013 met de spoorbeheerder waarin staat dat ProRail de weg om niet aan de gemeente zal overdragen. Die overdracht echter is nog niet gebeurd.
Volgens de juridische adviseurs van de gemeente, Van der Feltz Advocaten, is het zo dat het de intentie van de projectovereenkomst was om de ontsluitingsweg een openbare bestemming te geven.
In een gesprek eind juni deed ProRail de gemeente nog een suggestie: laat ons de overweg niet 1 augustus maar pas op 1 oktober openstellen, want dan is duidelijk wat de gemeenteraad heeft besloten. De gemeente heeft de raadsleden echter nu laten weten dat zij vast wil houden aan 1 augustus als datum waarop de overweg weer open moet. Verder wil het college het raadsbesluit afwachten voordat zij de juridische strijd aan gaat met ProRail over de afsluiting van de weg. Het college rept in de interne memo aan de raad voor het zomerreces echter niet over de aangekondigde plannen van de bewoners om de Laan van Alverna af te sluiten. Ook daar speelt de kwestie: is de weg openbaar of niet. De spoorwegovergang is wel openbaar, zo heeft de Raad van State in december geoordeeld in navolging van de Haarlemse rechter. De overweg is door verjaring openbaar geworden, mede omdat er geen borden zoals ‘eigen weg’ hebben gestaan.
Of dat voor de weg ook geldt is nog niet duidelijk, zo lieten de juridische adviseurs aan de gemeente in februari al weten. Zij dezen onderzoek, hoorden getuigen en kunnen niet veel meer dan vaststellen dan dat de weg meer dan dertig jaar in gebruik is geweest. Maar of het juridisch een ‘openbare weg’ betreft kan alleen de rechter uitmaken, aldus Van der Feltz Advocaten.