Flora en fauna in het Wethouder van Gelukpark achter restaurant de Bokkedoorns is de laatste jaren in kwaliteit achteruitgehold. Duinen zijn vergrast en vertrapt, het groen langs de oevers ingezakt, veel bomen en struiken daar staan in het water, en overal zijn sluippaden. De voornaamste oorzaken: teveel recreanten, loslopende honden en een te hoge waterstand. Het gebied lijdt aan “onnodige verloedering.”Aldus de opstellers van een kritisch rapport namens de vereniging voor veldbiologie KNNV afdeling Haarlem, dat eind april naar de gemeente Bloemendaal is gestuurd. De gemeente zegt al deze zomer actie te ondernemen voor wat betreft de wandelpaden en de oevers en gaat ook in gesprek met de KNNV.
“Wij zijn geen hondenhaters of iets dergelijks, maar dit gebied moet echt goed worden beschermd”, aldus Maarten Bongertman. Hij is samen met Joop Mourik initiatiefnemer van het rapport. Bongertman deed van 1988-2013 veldwerk in het parkgebied. “Ik kwam destijds vaak in het park om mijn hond uit te laten. Het was toen veel rustiger dan nu. Ik raakte geïnteresseerd in de flora daar en begon te inventariseren, later ook de vogels die ik zag. In de loop van de jaren zag ik grote veranderingen plaatsvinden ten nadele van de natuur en toen Joop Mourik voorstelde ze op schrift te stellen hebben we dat gedaan.”
In het park zijn diverse wandelpaden, twee meertjes en duinen. Natuur en recreatie zijn wat de gemeente betreft twee hoofdfuncties van het park. Wat de KNNV mannen betreft is de recreatie doorgeschoten. Honden verstoren met hun gedrag broedvogels, ze graven zand weg bij de oevers, de duinen en de zitbankjes. Verder constateren zij dat de flora eenvormiger is geworden. De fraaie duingraslanden van weleer zijn verdwenen. “De herstelkans is nihil”, schrijven zij. Ook de hoge waterstand in de duinen brengt schade aan.
De KNNV doet de gemeente suggesties aan de hand om de verloedering zoals zij het noemen tegen te gaan. Onder meer: beter onderhoud van de wandelpaden, en deze ook duidelijker aangeven, aparte plekken inrichten waar mens en hond mogen ravotten en graven, een vogelkijkhut bij de parkeerplaats aan de noordkant van de oostplas.
Maatregelen
De gemeente komt inmiddels met een pakket maatregelen met als belangrijkste: het strenger handhaven van de aanlijnplicht in het broedseizoen. Ook wordt dan gecontroleerd op wandelaars, hardlopers en mountainbikers buiten de paden. “Waar nodig bekeuren we”. Overigens is fietsen in het gebied verboden. Daarnaast worden te beschermen gebieden zoals de duinen, de oevers en het meer zelf afgeschermd met hekken en takkenrillen. Tot slot worden de open plekken verder open gemaakt door exoten te verwijderen zoals de Amerikaanse vogelkers en door gras af te plaggen.
De gemeente stelt dat “door de (veranderde) mentaliteit van veel bezoekers van het park er de laatste jaren veel is vernield. Met name door gravende, zwemmende en rondrennende honden en door mountainbikers die over de duinen racen.” De oevers zijn drie jaar geleden nog verstevigd en aangevuld maar met al die gravende honden is dat “vechten tegen de bierkaai”.
Een woordvoerder: “In de laatste 10 jaar zijn de paden rond het meer diverse malen opgeknapt, is er een paar honderd vierkante meter kippengaas ingegraven tegen het graven van de honden en is er een aanlijngebod ingesteld tijdens het broedseizoen. Verder hebben we de afgelopen jaren veel bomen laten verwijderen en zijn er schapen ingezet om de vergrassing tegen te gaan en de opkomst van invasieve exoten te bestrijden. Het opschot van abelen wordt elk jaar afgemaaid.
Grondwater
Het hoge grondwater is en gevolg van het besluit van de provincie om de grondwaterwinning in de duinen stop te zetten. Dat hoge water heeft veel planten doen verdwijnen. Doordat de oevers van het eilandje in het meer ook onder water kwamen te staan, bleven ook de broedvogels daar weg.
De gemeente zegt de opstellers van het rapport te betrekken bij de komende planvorming rond het Wethouder van Gelukpark. “We zijn heel benieuwd”, aldus beide heren. Hun onderzoeksrapport is te vinden op website knnv.nl (pdf)
De oevers rond het eilandje staan onder water waardoor broedvogels wegblijven