Het had een informele avond over bestuurlijke vernieuwing voor de (vele nieuwe) raadsleden in Heemstede moeten worden. Maar het liep dinsdagavond 22 mei niet helemaal zoals de initiatiefnemer en grootste fractie HBB het voor ogen had. De oude coalitie, nu in zijn geheel oppositie, wilde boter bij de vis. We zijn twee maanden na de verkiezingen. Waar blijft het nieuwe programma van de coalitie nu, wilden D66, VVD en CDA weten.
Fractievoorzitter Annelies van der Have van HBB probeerde het uit te leggen. “We hebben een concept programma op hoofdlijnen. Het is niet dichtgetimmerd, we horen graag uw inbreng. Het is een dynamisch geheel, dat uiteindelijk een bestuursakkoord moet worden dat duidelijk maakt welke kant we als gehele raad de komende vier jaar op willen gaan.”
Van der Have achtte dat heel wel mogelijk aangezien we in de raad “voor 90 procent hetzelfde willen”.
De nieuwe coalitiepartijen dachten daar anders over. D66 ging het verst. “In de onderhandelingen is geen enkel vertrouwen uitgesproken richting D66. En nu vraagt u óns wat wij samen met u willen doen? Dat is wel heel lastig voor ons”, aldus Sebastiaan Nieuwland. Van der Have: “Dit is wat ons betreft een semantische discussie. Maar wel vervelend om nu te horen dat de situatie nu wankel is in het vertrouwen. Wij willen nu graag vooruit en hopen dat u over uw schaduw kan heen springen.” Nieuwland: “Ik vrees dat wij een polsstok missen.”
Chagrijn
Ook de hoofdspreker van de avond, ervaren gemeentebestuurder Theo van Eijk, kon het chagrijn niet erg verzachten. Hij hield een gloedvol betoog over bestuurlijke vernieuwing en constructief optreden. Hij waarschuwde raadsleden zich niet te laten opslokken door het systeem, de glazen stolp van het raadhuis, maar voortdurend te doen waar de kiezers hen voor gekozen hebben. In het verlengde daarvan: “De structuur coalitie-oppositie is niet meer van deze tijd. Een coalitie kan bijvoorbeeld prima overeind blijven als een wethouder is afgetreden omdat deze niet functioneert.” En over de Heemsteedse situatie: “Kijk niet teveel terug, wat gebeurd is, is niet meer te veranderen. Vertrouwen is vooral een kwestie van geven. Dus niet zeggen: wat kun jij voor mij doen. Als jij iets geeft, iets op tafel legt, gaat de ander dat ook doen.”
Verder spoorde Theo van Eijk de nieuwe coalitiepartijen HBB, GroenLinks en PvdA aan om zich geheel open te stellen voor opmerkingen van de andere partijen. “Neem je voor om ze allemaal te verwerken, dan ontstaat er vanzelf een raadsprogramma, en komen ook de ambassadeurs vanzelf.”
Olifanten
De oppositie wenste toch vooral over de inhoud te spreken. Waar bleef het concept programma van de coalitie? “We hebben het vanavond nog helemaal niet over de olifanten gehad die hier in de kamer staan, aldus VVD fractievoorzitter Eveline Stam, tegen het eind van de bijeenkomst, doelend op de grotere discussiepunten zoals de Vomar en het Manpadslaangebied. De avond werd even geschorst voor fractieberaad. Uitkomst was dat HBB de volgende dag het ‘startplan’ van de coalitie zou toesturen aan alle raadsleden. Dit plan wordt vervolgens besproken tijdens de raadsvergadering van 31 mei.