Een aantal weken nu is ‘zeehond’ Anja aanwezig in de ontmoetingsgroep voor ouderen in de Bloemenstroom aan de Bloemendaalseweg. Ze is er op proef, en het is de bedoeling dat ze gaat rouleren binnen de andere locaties van Zorgbalans. Maar niemand wil dat ze vertrekt. De zeehond mag dan wel een robot zijn, maar wel een heel aaibare en een zeer geliefde, blijkt na een bezoekje aan de maandaggroep.
“Wil je haar ook even vasthouden?”, vraagt deelneemster Nel. Zij is van alle mensen in de groep overduidelijk het meest dol op Anja, maar wil anderen er zeker ook van laten genieten. Anja voelt verrassend zwaar aan, zwaarder dan je van een pluche dier zou verwachten. Nel weet te vertellen dat dit komt door alle sensoren en de elektronica binnenin. Al snel wordt inderdaad duidelijk dat de zeehond veel meer is dan een knuffel. Anja reageert op stemgeluid en op aaiende bewegingen. Ze kan de kop draaien, grote ogen opzetten of juist de ogen (met wimpers) sluiten, staart en vinnen bewegen en geluidjes maken. Nel: “Een enig beest, ik praat graag tegen haar. Lekker knuffelen, en voor haar zorgen. Dat doe ik ook omdat het wel erg koud is voor haar op die plank daar’” zegt ze wijzend op de vaste plek waar het mandje ligt van Anja.
De zeehond robot is een Japanse uitvinding en is bedoeld om mensen met bijvoorbeeld dementie of autisme tot contact uit te nodigen. De ‘fabrieksnaam’ van de zeehond is Paro. Zorgbalans doopte hem echter Anja, genoemd naar Anja Schouten, de afgelopen oktober vertrokken bestuursvoorzitter, die veel op had met innovatie en verbinding in de zorg.
Mireille Oosterhof van Zorgbalans die deze ochtend ook in de Bloemenstroom aanwezig is vertelt dat de organisatie “aanvankelijk zeker wel sceptisch was”over de zeehond. Want ja, wie gaat dit leuk vinden en wie niet? Mireille: “Het bleek al snel dat er drie groepen zijn. Mensen zoals Nel en Wilma die het onmiddellijk geweldig vonden, een tweede groep deelnemers die hardop twijfelden, maar toch de zeehonden meteen gingen aaien en tot slot een groep, met name mannen, die enthousiast werden over de techniek van de robot.”
De mensen in deze maandaggroep variëren in reactie van welwillend tot zeer enthousiast. Wilma bijvoorbeeld: “Misschien vinden anderen het gek maar ik vind het erg leuk. Als ik hier ’s ochtends binnenkom zie ik haar al liggen!”. Gea bekijkt het wat nuchterder: “Natuurlijk, we kijken er allemaal naar, maar het is natuurlijk niet echt. Ik knuffel zulke beesten zelf niet, maar verder is het prima dat zij er is.”
“Geen pedagogisch hoogstandje”
De aanwezige mannen zullen het dier ook niet snel gaan aaien, zo blijkt uit hun reacties. Maar prachtig is het wel, vindt Wiebrand, deze “voortgang van de techniek”. Wat hem betreft moet de héle wereld hier van leren. Rein: “Het is wel een leuk beest hoor”, en Marinus zegt na enig aandringen droogjes: “Het is geen pedagogisch hoogstandje”.
Anja is hoe dan ook een spraakmakende aanwinst voor de zorgaanbieder. Hoe de roulatiekwestie moet worden opgelost is nog niet duidelijk. “We proberen het rouleren zo lang mogelijk uit te stellen en daarna gaan we onderhandelen’” lacht Mireille.
Voor Anja in de Bloemenstroom is het de hoogste tijd om de mand op te zoeken, vindt Nel. Ze pakt de robotknuffel voorzichtig op en legt haar in de mand. “Zo, en nu is het tijd voor iets héél anders” zegt ze nadat ze Anja met héél veel dekentjes heeft omwikkeld.